بررسی تغییرات دفع ید ادرار در زنان باردار و غیرباردار ساکن منطقه ی عاری از کمبود ید

مقدمه: دریافت ید کافی برای سنتز و ترشح مقادیر کافی هورمون های تیروئید از غده ی تیروئید ضروری است. تشکیل هورمون های تیروئید وابسته به در دسترس بودن مقادیر کافی از ید اگزوژن است. در مطالعه های جمعیتی اندازه گیری یک نمونه ی تصادفی از ید ادرار فرد، شاخصی برای تعیین دریافت ید نمی باشد. میانه ی ید ادرار تصادفی با توجه به دریافت متفاوت ید به صورت روزانه و با توجه به قدرت ذخیره سازی غده ی تیروئید به نظر شاخص قابل اعتمادی برای تخمین میزان دریافت واقعی نیست. لذا این مطالعه با بررسی نمونه ی روز به روز ید ادراری در زنان باردار و غیرباردار، روند دریافت ید را در این دو گروه تعیین کرده و اعتماد به یک نمونه ی تصادفی از ید ادرار را در هر دو گروه مورد سنجش قرار می دهد. هم چنین میزان تغییرات ید ادرار را در بارداری نسبت به زمان غیربارداری بررسی می کند. مواد و روش ها: 36 زن باردار و 32 زن غیرباردار مراجعه کننده به درمانگاه مراقبت مادر و کودک بیمارستان شهید اکبرآبادی و مهدیه ی تهران به صورت پیاپی انتخاب و بررسی شدند. از هر فرد در مدت یک هفته 3 نمونه ی ادرار یک روز در میان گرفته شد. این نمونه گیری در 4 هفته پیاپی انجام شد. در پایان یک ماه از هر فرد 12 نمونه ی ادرار بررسی شد و ید ادرار به روش سندل ـ کالتوف اندازه گیری شد. مطالعه از مهرماه سال 1385 تا اسفند ماه 1385 ادامه یافت. یافته ها: در این مطالعه متوسط سن زنان باردار 4/6±4/27 سال و زنان غیرباردار 5/4±6/27 بود (8/0=p). میانگین و انحراف معیار سن حاملگی 3/3±11 هفته بود. میانه ی غلظت ید ادرار در زنان باردار کمتر از 100 میکروگرم در لیتر در 4/19 درصد، زنان باردار میانه ی غلظت ید ادرار بین 149-100 میکروگرم در لیتر در در 25 درصد، میانه ی ید ادرار 249-150 میکروگرم در لیتر در 6/30 درصد و بیشتر یا مساوی 250 میکروگرم در لیتر در 25 درصد افراد دیده شد. این مقادیر در زنان غیرباردار به ترتیب 6/17، 9/30، 4/32 و 1/19 درصد بود. میانگین هیچ کدام از نمونه های ید ادرار در دو گروه تفاوت معنی داری با یکدیگر نداشتند. میانگین (محدوده) انحراف معیار مقادیر ید ادرار در نمونه های شماره ی 1 تا 12 در زنان باردار، 4/138 میکروگرم در لیتر (404-1/24) و در زنان غیرباردار، 118 میکروگرم در لیتر (4/272-5/29) (286/0=p) بود که تفاوت معنی داری وجود نداشت. به جز نمونه ی شماره ی 11 میانه ی غلظت ید ادرار بین زنان باردار و غیرباردار تفاوت چشم گیری نداشت (05/0=p). نتیجه گیری: در هر فرد تغییرات روز به روز ید ادرار چشم گیر است. مقادیر عددی حد مرکزی (معمولاً میانه) تصویر صحیح تری از دریافت کافی یا ناکافی جمعیت مورد نظر را به دست می دهد.